Even waren de files weg...... Door de corona pandemie verdwenen in 2020 even de files in Nederland, om daarna weer net zo hard terug te keren. In een artikel van de ANWB eind 2021 lazen wij dat filedeskundigen zich af vroegen of de corona crisis ons niet geleerd heeft om thuis te blijven werken en minder te reizen. Zouden kantoormedewerkers massaal de spits blijven mijden, dan zouden de files wegblijven schreven onderzoekers, maar ze bleken verrast door de plotse terugkeer van de files in de ochtendspits.
Verslaafd aan routine
In dit artikel wordt verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen geciteerd en volgens hem is een bijkomende reden dat mensen ook verslaafd zijn aan routine. Mensen houden van routine. Het liefst zitten we in Nederland om 18:00 uur aan tafel. Dan hebben we tijd voor het gezin. Veel mensen hebben een dagelijks werkritme van negen tot vijf. Het liefst een niet-onderbroken werkdag. Tertoolen ziet automobilisten als ´autoverslaafde routinedieren´. Ze zijn verslaafd aan het dagritme, de routine en hun auto, die hen een gevoel van controle over hun tijd geeft. Een mens wil controle, zekerheid en veiligheid, dat hoort bij de menselijke natuur. Wel kunnen we daarvoor onze hersenen creatiever gebruiken. En dat leek ook te lukken. Corona leek een doorbraak te zijn naar andere routines.
Maar zoals het routines betaamt, zijn ze hardnekkig en zoeken mensen graag bevestigingen bij hun opvattingen. Argumenten die automobilisten (opnieuw) aanhalen:
Treinen rijden niet op tijd
Het regent altijd als ze op de fiets gaan
Ze hebben een baan waarbij ze niet bezweet op het werk kunnen komen
Autorijden is een rustbuffer, een moment voor jezelf tussen wonen en werken
Door corona ben je op een veilige afstand van mensen
De arbeidsmarkt & routines
Wij zijn van mening dat we dit gedrag van automobilisten zo één op één kunnen doorvertalen naar de kantoormedewerkers op de arbeidsmarkt. Zo hebben we het concept van 4 uur onafgebroken werken getoetst op een aantal verschillende werknemers in loondienst en zzp´ers die zich wellicht veel beter zouden voelen in een "10 to 2 mentaliteit" en dan krijgen we de volgende bezwaren:
Het wordt niet geaccepteerd door werkgevers / mannen / vrouwen
Je hebt minder carrièrekansen dan iemand die fulltime werkt
Je kunt dan geen pauze houden
Met externen samenwerken wordt lastig
De kinderopvang (en andere systemen in de samenleving) moet aangepast worden aan diezelfde tijden
Er moeten CAO-onderhandelingen plaatsvinden en die macht heb je niet als individu
Wat voor rol speelt routine op de arbeidsmarkt?
Waarom werken we niet al flexibel volgens de 10 to 2 filosofie? Afgaande op alles wat momenteel (en eigenlijk al jaren) op LinkedIn circuleert zijn we echt niet de eersten die zich afvragen of een negen tot vijf mentaliteit nog wel past in de huidige tijd. Zeker voor kantoormedewerkers. Zij hebben tenminste nog een keuze en is het ook niet solidair om de weg zoveel mogelijk vrij te houden voor diegenen die echt niet thuis kunnen werken, zoals bijvoorbeeld zorgmedewerkers, leraren, kappers, politieagenten, mensen die in de horeca, installatietechniek en bouw werken, etc.? Er zijn al meerdere mensen op het idee gekomen om het werk compacter, slimmer, en gezonder te maken, maar waarom lukt dat maar niet? Sterker nog, de arbeidsmarkt wordt alsmaar krapper en je hoort aan alle kanten dat we alleen maar meer moeten gaan werken, maar is dat dan echt de enige oplossing? Kunnen we daar niet creatiever en slimmer mee omgaan?
Conclusie
Als je het filerijden en het werkgedrag met elkaar vergelijkt komen we tot de conclusie dat de menselijke routine van grote invloed is op de arbeidsmarkt. Helemaal door de onzekerheid van de steeds maar meer opvolgende crisisen waar we de laatste tijd mee te maken hebben, verlangen mensen nog meer naar hun routines, ook al betekent het filerijden of in het geval van de arbeidsmarkt burn-outs en heel veel stress.
De vraag is: Hoe gaan we met die tijd om die zo kostbaar is? En hoe verdelen we die tijd onder al onze dierbaren. Het is een groot loyaliteitsconflict dat er speelt. We dagen alle impactmakers, podiumgevers en beleidsmakers van het systeem uit om hierover na te denken en de vragenlijst voor ons onderzoek in te vullen! Doe mee | 10 to 2 project